ANS

Sądeckie Konwersatorium Naukowe

Wykład otwarty prof. dr hab. inż. Adama Ruszaja

nt. „Bionika w Inżynierii Produkcji”

Bionika - inspiracje biologiczne w rozwiązywaniu problemów technicznych

Instytut Techniczny 9 listopada 2017 r.

Dziewiątego listopada prof. dr hab. inż. Adam Ruszaj przeprowadził w Instytucie Technicznym wykład otwarty dla zainteresowanych osób (studentów, nauczycieli akademickich, uczniów szkół ponadpodstawowych), dotyczący zastosowania bioniki w inżynierii produkcji.

Czymże więc jest bionika?

Bionika, to interdyscyplinarna nauka, która bada żywe organizmy (rośliny, zwierzęta) oraz materiały i procesy występujące w środowisku naturalnym pod kątem możliwości wykorzystania w technice rozwiązań wypracowanych przez Naturę. Człowiek od początku swojej historii podglądał zjawiska przyrody i żywe organizmy – uczył się od nich, jak przetrwać. Dzięki rozwojowi nauki i techniki takie obserwacje są bardziej precyzyjne, a wnioski z nich wyciągane znajdują szerokie zastosowanie w niemal każdym obszarze nauki i techniki.

Według danych literaturowych na świecie żyje ok. 55000 gatunków ssaków, 31000 gatunków ryb, 10000 gatunków ptaków, 8800 gatunków płazów, 10000000 gatunków owadów i 300000 gatunków roślin. Organizmy żywe przystosowały swoją budowę i pokrycie ciała do bezpiecznego i racjonalnego realizowania podstawowych czynności życiowych.

Obserwacja tych żywych organizmów ukształtowanych w procesie ewolucji i zasad ich funkcjonowania w przyrodzie w wielu przypadkach pozwala na wykorzystanie rozwiązań wypracowanych przez Naturę do projektowania i rozwiązywania różnorodnych problemów inżynierskich. Bioinspiracje mogą być przydatne w projektowaniu materiałów, kształtów lub struktur obiektów mechanicznych, struktury warstwy wierzchniej oraz różnorodnych procesów technicznych. Bionika może być wykorzystana w projektowaniu i produkcji elementów lotniczych, samochodowych czy obrabiarkowych (np. lekkich i sztywnych korpusów precyzyjnych obrabiarek, cienkościennych, sztywnych i wysoko wytrzymałych cylindrów, konstrukcji spawanych rozwoju turbin wiatrowych, wodnych, cieplnych i lotniczych, rozwoju narzędzi medycznych itp.). Profesor podał tu wiele ciekawych przykładów zastosowania przyrody w technice.

Reasumując, bionika jest poszukiwaniem wzorów w przyrodzie, wśród organizmów zwierząt i roślin do projektowania innowacyjnych rozwiązań technicznych.

Największe zdziwienie i niedowierzanie wśród uczestników wykładu wywołała informacja, iż dzięki twórczej współpracy inżyniera z przyrodnikiem, rozwiązania techniczne mogą być w przyszłości bardziej przyjazne dla środowiska niż obecnie.